Natręctwa

Podstawowymi objawami w tym typie nerwicy są nawracające, nasuwające się wbrew własnej woli myśli, obsesje oraz wielokrotnie wykonywane czynności na skutek odczuwania przymusu ich powtarzania, tzw. kompulsje.

* Co to są natręctwa i jak zachowuje się osoba, która ich doznaje:
Natręctwa są impulsami skłaniającymi do działania, lub wyobrażeniami uporczywie narzucającymi się, albo też czynnościami wielokrotnie wykonywanymi, mimo przeświadczenia o ich niedorzeczności.

Osoba doznająca natręctw niemal zawsze ocenia je krytycznie. Próbuje odsunąć od siebie uporczywie powracające myśli lub usiłuje zaprzestać wielokrotnego wykonywania tych samych czynności. Próby te są zwykle nieudane i tylko nasilają uczucie niepokoju i poczucia „inności”, które krótkotrwale rozładowuje się dopiero po ich wykonaniu.

Zaburzenia nerwicowe należą do najczęstszych objawów chorobowych, z jakimi chorzy zgłaszają się do lekarzy różnych specjalności. Jednak, jak twierdzą psychiatrzy, aby rozpoznać ten rodzaj nerwicy, objawy natręctw muszą występować przez większość dni w ciągu przynajmniej dwu kolejnych tygodni i być przyczyną cierpienia osoby oraz powodem zakłóceń w funkcjonowaniu społecznym.
Pojedyncze i przemijające symptomy tej choroby są bowiem zjawiskiem powszechnym, obserwowanym także u osób zdrowych. Statystyki dowodzą, że ok. 80% ludzi miewa objawy o charakterze natręctw.Szacuje się, że nerwica natręctw dotyczy ok. 1% populacji ogólnej, zajmuje 3-6% wśród innych typów nerwic.Występuje równie często u mężczyzn, jak i u kobiet, choć generalnie nerwice częściej zdarzają się kobietom. U najbliższych krewnych tych chorych zaburzenia psychiczne występują częściej niż u pacjentów z innymi nerwicami.Wiadomo także, że u ok. 50% chorych stwierdza się osobowość anankastyczną, której cechami są:
- pedantyczność
- dążenie do perfekcjonizmu
- zamiłowanie do porządku, ładu, czystości
- przesadne poczucie odpowiedzialności i obowiązku
- sztywność zasad moralnych
- wysoki poziom aspiracji

U części chorych objawy o cechach obsesji pojawiają się już w okresie dojrzewania. Z czasem okresowo się nasilają, dochodzą kompulsje, przebieg choroby bywa przewlekły. Może zdarzyć się i tak, że początek choroby jest nagły, poprzedzony urazem psychicznym lub fizycznym. Z reguły u chorego toczy się wewnętrzna walka między dążeniem do kontrolowania natrętnych myśli a uleganiem im, co stopniowo ogranicza jego funkcjonowanie. Powoli opór wobec natręctw słabnie, dochodzi do rezygnacji, obniżenia nastroju i w konsekwencji do depresji. Chorzy zaczynają się izolować, spędzają wiele czasu na wykonywaniu czynności przymusowych, czasem doprowadzają się do stanu wyczerpania, uszkodzeń ciała, np. wskutek szorowania dłoni detergentem czy wyrywania włosów. Próby interwencji otoczenia wywołują jednak wzrost lęku, niepokoju, czasem nawet wybuchy agresji.

* Natrętne myśli i obsesje:
Według obowiązującej międzynarodowej klasyfikacji zaburzeń psychicznych nerwica natręctw jest nazywana zaburzeniem obsesyjno-kompulsyjnym i wyróżnia się jej 3 podstawowe formy:
- zaburzenia z przewagą myśli natrętnych,
- zaburzenia z przewagą czynności natrętnych (rytuałów),
- mieszaną, gdy myśli i czynności natrętne współwystępują w równym nasileniu

Natrętne myśli - mogą być różnej treści, ale dla przeżywającej je osoby są niemal zawsze przykre. Najczęściej dotyczą:
- wątpliwości co do słuszności własnego postępowania, czy to, co się mówi i robi, jest właściwie rozumiane przez innych, czy aby na pewno właściwie zostały wykonane obowiązki, czy niczego się nie zaniedbało;
- myśli związanych ze stanem zdrowia, możliwością zakażenia się, zabrudzenia;
- obaw, czy domniemana drobna dolegliwość nie świadczy o rozwijającej się ciężkiej chorobie;
- myśli związanych z zagadnieniami moralnymi, religijnymi, seksualnymi, agresji wobec siebie lub innych;
- natrętnych impulsów do działań niebezpiecznych, np. uszkodzenia się ostrym przedmiotem, chęć skoku w dół (impulsy te nie są realizowane);
- pseudofilozoficznych rozważań dotyczących sensu życia, spraw ostatecznych;
- długotrwałych poszukiwań w myślach zapomnianej nazwy, nazwiska albo liczenia w myślach do określonej liczby przed wykonaniem czegoś (arytmomania - przymus liczenia).

Natrętne wyobrażenia - mogą pojawiać się na przykład w postaci scen o treści erotycznej wywołanych na widok obrazów lub posągów świętych, najczęściej obrażających uczucia religijne chorego (tzw. natręctwa kontrastowe).

Natrętne czynności - najczęściej wiążą się z:
- koniecznością sprawdzania, upewniania się, poprawiania, porządkowania (np. wielokrotne sprawdzanie czy zostały zamknięte drzwi, wyłączone żelazko, zakręcone krany czy kuchnia gazowa)
- częstym myciem rąk (ablutomania), np. w obawie przed bakteriami
- czasem natrętnym poprawianiem zadań szkolnych, liczeniem słupów telegraficznych, numerów domów, zbieraniem śmieci, chodzeniem po określonych płytach chodnikowych.
Niewykonanie takich czynności powoduje pojawienie się lęku.

* Terapia - jedyne wyjście
Podstawową metodą leczenia nerwic jest psychoterapia (oddziaływanie psychoterapeutyczne). W przypadku nerwicy natręctw niezwykle ważna jest też farmakoterapia. Podanie leku to często jedyny sposób, aby przygotować pacjenta do rozpoczęcia psychoterapii przez zmniejszenie napięcia, lęku, niepokoju, osłabienie obsesji czy kompulsji.
Miejsce i metodę terapii powinien zaproponować lekarz psychiatra po osobistym zbadaniu pacjenta. Leczenie zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych powinno się odbywać w ośrodkach, gdzie jest możliwe stosowanie terapii kompleksowej (leczenie farmakologiczne połączone z psychoterapią). W zależności od stanu chorego leczenie można prowadzić ambulatoryjnie (poradnie, w których pracują psychiatrzy i psychoterapeuci) lub w oddziale szpitalnym.Adres najbliższej poradni zdrowia psychicznego można otrzymać u lekarza rodzinnego lub w każdej ogólnolekarskiej przychodni, z której usług korzystamy.Poradnie zdrowia psychicznego przyjmują pacjentów bez skierowania.

Zatem nie należy zwlekać ! Jeżeli zauważyliście, że któreś z natręctw dotyczą także Was zgłoście się do lekarza. Można z tym walczyć, przezwycieżyć je, ale nie należy ich bagatelizować, bo po co utrudniać sobie życie prawda ???